bugün məsləhət təsadüfi
sözaltı sözlük
postlar Yoxlama mesaj
6 Yazar
3 Başlıq
8 Entry

S Ö Z A L T I

Azərbaycandilli Fikir Ensiklopediyası

bugün bəyənilənlər:

+1338

avatar bu başlığa 2ci dəfə, oxşar motivlərlə yazıram. çox qəribədi ki, həmin vaxt həyatımda var olan, həmçinin sonrakı illərdə tanış olacağım insanlar indiki entrymin səbəbidi. o vaxt başqa insanları, başqa xatirələri düşünərək o entryni yazanda çevrəmdəkilərin də ən az o qədər "xatirə"-yə çevriləcəyinin yetəri qədər fərqində deyildim.
o vaxt yazmışdım ki, xatırladın, darıxdın, vəssalam. qaytarmağa çalışma. indi də eyni fikirdəyəm, amma indi bir o qədər əmin deyiləm. mümkün mənfi təcrübələri yenidən yaşamamaq üçün nə qədər müsbət təcrübə itirdiyimi hesablayıram.
o gün dostluqlarla bağlı bir edit gördüm, "məni sənli həyatımdan sonra tanıyıb sevən hamı əslində ikimizi də sevib". tərcüməm nə qədər uğurlu alındı bilmirəm -* ama bəzi insanlarla bir birivizə kökdən təsir edəndən sonra yollarınız nə qədər ayrılsa da heç vaxt tamamilə bir-birivizdən qopa bilməzsiz deyə düşünürəm. bütün bu düşüncələr sentyabrdan bəri ağlımdadı, yenə də addım atmıram. ümid edirəm ki bu başlığa yazacağım növbəti entrydə darıxmaq hissinə təslim olmağı öyrənəcəm

+1535

avatar uzun bir yazı yazıb daha sonra sildim.nəyə?,kimə?,niyə? yazıram.
bu qrup mənim üçün bir insan olsa idi sımsıx bağrıma basardım.bəlkə də hazırda xatırladığım yeganə qrupdur ki,sevincdə,kədərdə,aşiq olanda,itirəndə,hər bir anda sığına biləcəyim musiqilərdən ibarətdir.sadecə musiqi deyil çox böyük nostalgiya.yaddaşım silinsə belə bu sətrlərdə eyni adam və eyni xatirələrin sevincini hiss edəcəm.
(youtube: )

(youtube: )


yaxşı və pis gün yoldaşlarım.

+6373

avatar Tələbə kimi yox insan kimi 1-2 dəfə içinə girmək qismət olub. İçinə girəndən sonrada adam rahat başa düşür ki illik qiymətləri niyə bahadır. Mənim yaşım nisbətən az olanda eləbilirdim universitet məktəbdən elədə fərqi yoxdur gedirsən binadı dərslər var oxuyursan. Sonra xarici videoları izləyəndə başa düşdüm ki universitet əslində həyat kimi birşeydi. Odtü yə baxırsan millət dərsdən çıxır həyəttə otlara uzanıb şellənir söhbət edir bir hissə gedib kitabxanada dərs oxuyur nəbilim digər bir hissə üzür idman edir. Bizim unilərə baxırsan yekə yekə 4-5 mərtəbəli xruşşovka kimi binalardı içindədə girirsən dərsə sonra oğlanlar tez qaçıb çıxır ki səkidə durub siqarət çəksin qızlarda bufete zada gedir yada lap bezəndə mall a qalxırlar. Ada kankret olaraq o kampus ənənəsini gördüyüm azərbaycanda ki yeganə universitet idi. Bəlkədə başqa unilərdə belə var ölkədə ancaq mən görməmişəm nə yalan deyim. adamların özləri üçün private parkı var içində göl zad olan yekə meşə kimi ağaclıq sahələri böyük kompüter otaqları kitabxanaları. Kankret olaraq bir kampus ortamı var. Həmşə kimsə universitetə gələcəkdə işləmək üçün yox həyat təcrübəsi qazanmağ üçün gedirsiz bğaaat deyən xiyarları görəndə içdən deyirəm ki bina universitetlərində nə təcrübə qazanassanda ala ? Məktəbdən nə fərqi var o universitetlərin? Bizdə universitetlərin məktəbdən tək fərqi odur ki sadəcə geyim olaraq sərbəst olursan. Nəbilim oğlanlar sakqal saxlayır qızlar makyaj edir. Yoxsa məktəbdən heçbir fərqi yoxdur. Avropa ölkələrində abşda zadda hətta türkiyənin özündə baxırsan ki universitet təkcə oturub dərs dinlədiyin yox bildiyin yaşadığın yerdi. Düşürsən tələbə yoldaşlarınla diskusiya edirsən yeni xaricdən gələn insanlarla tanış olursan nəbilim labaratoriyası var istədin yataqxanası var gedib orda qalırsan. Gündüz bekar oldun kitabxana məlumat bazaları zad. Ona görə ada azda olsa ölkədə onlara ayaq uyduran bir universitetti pulununda haqqını verir. Yenədə xaricdə bu xərclə oxumaq daha məntiqlidir bacarırsınızsa. yiğidi öldür haqqını yemə deyiblər.

+1840

qeyd: ‘’dünya edebiyyatı’’ ve ‘’tercüme’’ mefhumları arasında olan qarşılıqlı münasibetleri ve elaqeleri işıqlandıracaq entrym tez çalışmamın tamamlanan fesillerinden yararlanılaraq yazılmışdır.

ilk növbede her iki mefhumun daşıdığı semantik deyer ve assosiasiya barede onu qeyd etmek lazımdır ki, ‘’dünya edebiyyatı’’ mefhumuna edebiyyatşünaslar terefinden verilen terif bu anlayışın ‘’utopik, zaman ve mekan üstü ve elçatmaz’’ olmasıyla xarakterize olunur...ziddiyyetli bir şekilde ise tercüme anlayışı heyatımızın müeyyen bir meqamında qarşımıza çıxan ( qloballaşma ile hardasa her addımda qarşılaşırıq) ve çox vaxt onun varlığını tamamen göz ardı etdiyimiz (tercümeçilerin en yaralı yeridir- tercümeçinin adı yoxdur problematikası ) bir fenomen olaraq bilinir...belelikle utopik ve gündelik olan arasında düşündüyümüzden daha derin ve hardasa tabeli olan münasibet bu entry’nin temelini formalaşdıracaqdır...

ilk olaraq entry’nin dialektikasını teşkil eden ‘’tercüme’’ mefhumu haqqında: tercümeden behs ederken onun problemli, çetin ve müşkül bir iş, bir fealiyyet olmasından behs edilir çox vaxt...bu da bizi tercüme haqqında iki tezadlı mövqeye aparır: 1) tekstual (metne aid); 2) humanist mövqe.

tekstual mövqeye göre tercüme özlüyünde defekt, eksik ve orijinal metne ‘’xeyanet’’den izler daşıyan (tradutore tradittore- tercümeçi xaindir) bir fealiyyetdir... bu fikir temellerini antik dünya görüşünden, roger bacon’a qeder geden felsefi düşünce tarixinden izler daşımaqdadır....bibliyanın tercümesine qarşı çıxan, hatta willam tyndale’i yandıran bu anlayışın neticesidir...ironik olaraq onu qeyd etmek lazımdır ki, onların tercüme olunmasına qarşı çıxdıqları vulqata bibliyasının özü de yunan ve ivrit dillerinden tercümeçilerin hamisi ( her il 30 sentyabrda tercüme günü kimi qeyd olunur) müqeddes iyeronim terefinden tercüme olunmuşdur. yeni bir növü tercümesine qarşı çıxdıqları eserin özünün de tercüme olması argumentum ad ignorantiam veziyyetine örnek teşkil edir...

diger terefden humanist mövqe ise jose ortega y gasset’in meşhur essesinde de dediyi kimi tercümenin ehtişamını terennüm edir...bu anlayışa göre tercüme diller, medeniyyetler arasında körpü rolunu oynayaraq qarşılıqlı münasibetleri tenzimleyir, tolerant ve bugünlerde olduqca populyar olan ‘’multikulturalizm’’e xidmet edir... tercüme sayesinde orijinal metin yeni heyat, yeni oxuyucu kütlesi qazanır... yazarın dünya edebiyyatına girişini ve oradaki mövqeyini teyin edir... bu fikir temellerini yunan-roma medeniyyeti, ereb intibahi, renessansdan alaraq maariflenme ve alman romantizminin tercüme anlayışına ilham vermişdir....lakin tercüme haqqında seslendirilen her iki mövqe mehdud perspektivden baxdığına göre tercüme fenomenini açıqlamağa ve izah etmeye yeterli deyildir... beleki, tekstual mövqenin dini ve idealist yanaşması orijinal metni ucaldır, tercümeni minor edebiyyat olaraq deyerini azaldır...humanist mövqenin funksional ve romantik yanaşması ise yerli ve xarici medeniyyetler arasında sintezi terennüm edir...lakin bu fealiyyetin kesişme nöqtesinde nelerin baş verdiyini, bu qovşaqlarda baş veren medeniyyetler arasında hegemoniya ve assimilasiya meselerini göz ardı etdiyinden mehdud ve terefli mövqe seslendirir...

temelleri goethe terefinden alman romantizminde atılan dünya edebiyyatı – weltliteratür mefhumu 2000-ci illerden sonra yeniden edebiyyat akademiyasında gündeme gelmeye başlamışdır...heç bir zaman ideologiyadan ayrı düşünülemeyen edebiyyatın özü de 2—ci dünya müharibesinden sonra süretle qütblere ayrılan dünyada elmi disiplin olaraq müxtelif adlar altında qarşımıza çıxmışdır... amerika ve avropada qarşılaşdırmalı edebiyyat adı altında elm sahesi kimi öyrenilen ‘’dünya edebiyyatı’’, sovet ölkelerinde ise ferqli dönemlerde ‘’burjua edebiyyatı’’, ‘’xarici ölke edebiyyatı’’ olaraq adlandırılsa da ümumi çerçeve her zaman ‘’dünya edebiyyatı’’ başlığı altında öyrenilmeye davam etmişdir... lakin goethe‘’dünya edebiyyatı’’ fikri problemli bir mefhum olaraq qalmaqdadır...goethe'nin tam ve tekmil bir mefhum olaraq inkişaf etdirmemesi, akademiyada bu fikrin ilk teyinatı ile sonraki yozum ve yorumları arasında ayrılıqların yaranmasına sebeb olmuşdur...belelikle goethe’nin dünya edebiyyatı proyekti de tehrife uğramış ve diger bütün deyerler kimi uzun müddet sadece avropamerkezli ve sadece klassik eserler ve kanonik eserleri ehtiva eden bir edebi miras olaraq görülmüşdür....

halbuki, goethe’nin dünya edebiyyatı deyerken müxtelif medeniyyetlere mexsus insanlar arasında fikir mübadilesini, milletlerin intellektual xezinelerini mübadile üçün meydana getirdikleri edebi alış veriş mühitini nezerde tuturdu...goethe’nin xeyalını qurduğu dünya edebiyyatı mefhumu güc ve hegemoniya münasibetlerinden tamamen izole olunmuş, siyasi şovinizmden uzaq, milletleri ve xalqları birleşdiren, minor edebiyyatların major edebiyyatlar ayrımının olmadığı ve temelinde tercümeni alan utopik ve ideal bir strukturdur... (marks ve engels’in kapital’daki ticari metaforlarını goethe’nin dünya edebiyyatı mefhumu zemininde ifade etmeleri ve ideal cemiyyet tefekkürünü bu mefhum etrafında formalaşdırmaları heç de tesadüfi görülmemelidir).

millenium sonrasında ise bu mefhumun tekrar gündeme gelmesi dominant amerika ve qerb merkezli mövqeyinden gederek uzaqlaşaraq, post-kolonial ve qloballaşma nezeriyyeleri çerçivesinde yeni gözle oxunaraq anlamlandırılmağa başlamışdır... günümüzde dünya edebiyatının tedqiqat obyekti ve mövzusu müxtelif xalqların edebiyyatlarının birbirleriyle qarşılaşdıraraq, onların bir birinden ayıran yerli, unikal ve mehelli cehetlerini, eyni zamanda onları bir birine bağlayan ümumi, cahanşümül ve humanist xüsusiyyetlerini ortaya çıxarmaqdan ibaretdir...bu da goethe’nin dünya edebiyyatının xalqların edebiyyatlarının xelitesinden emele gelen, her xalqın her milletin öz partiyasını çaldığı ezemetli bir simfonik konsert fikri ile tamamile üst-üste düşmekdedir...

+4440

avatar Yaxşılıq və ya güzəşt bir neçə dəfə təkrarlandıqda öhdəliyə çevrilir. Bu həm iş münasibətlərində, həm də şəxsi münasibətlərdə keçərlidir. Əgər qarşındakına bir müddət yaxşılıq və ya güzəşt edib, sonra bunu etməyi dayandırsan, neqativlə üzləşərsən. Qarşı tərəf üçün də səbəbi anlaşılandır. Çünki güzəşt və kömək bir problemdən və ya çətinlikdən qurtarır, təkrarlandıqda komfort yaradır. Kəsildikdə isə yenidən çətin vəziyyətə düşməyin tək səbəbkarı həmin köməyi dayandırmış şəxs olur.
Bu səbəbdən, yaxşılıq edən tərəfsənsə, bunun qarşılığında heç bir gözləntin olmasa belə, əslində neytral tərəfdə olduğunu, bunun uzun müddət davam etməyəcəyini hiss etdirməli və qarşı tərəf komforta keçmədən dayandırmalısan.





» Son Entrylər «